Systeem is vaak nog weerbarstig

Om werkelijk de hardnekkige problemen in het sociaal domein verder op te lossen is nog een heuse transitie nodig. Sinds enkele jaren ligt de centrale verantwoordelijkheid bij de gemeenten die de uitvoering dikwijls beleggen in wijkteams. Dat geeft nog heel wat hoofdbrekens, waarbij het “systeem” dikwijls toch heel weerbarstig blijkt, terwijl de belofte toch was dat de mensen zelf centraal zouden staan, aan hun keukentafel.

Ze zijn gedreven om iemands leven weer op de rails te krijgen

Voorloper en inspirator voor deze bedoeling was Bureau Frontlijn. Ik heb daar veel rondgelopen, en gezien hoe onder andere Derk Tetteroo en Suzan Daamen daar hun schouders onder zetten. Bij hen beiden komen een groot hart en verstand samen. Nimmer aflatend kunnen zij uitwegen zoeken om iemands leven weer op de rails te krijgen. Voortdurend gaan zij de strijd aan met instituties als deze niet vanuit dit persoonsbelang werken maar vanuit hun “systeem”. Altijd gedreven om de opgedane ervaring te vertalen in nieuwe methodieken, zodat het ook aan anderen is over te dragen, immer in verbinding met wetenschappers en ontwikkelaars.

Eindelijk hulpverlening die langdurig effectief is

Inmiddels hebben zij hun eigen Uitvoeringsbrigade, waaraan ook oude bekenden vanuit Frontlijn betrokken zijn, maar ook nieuwe gezichten. Als wethouder sociaal domein heb ik hen in mijn gemeente actief gezien ingewikkelde situaties of (te) langdurige hulpverlening terug te brengen naar wat uiteindelijk écht effectief werkt. Trap-af-schalers noemde ik hen. Zij deden dit door systematisch de wenselijke steun voor deze mensen op alle levensfacetten in beeld te brengen, en de samenhang daartussen. Hun inzicht in wat daarvoor nodig, en wat er aan de ingezette trajecten moet veranderen schuurt dikwijls, maar is juist brandstof voor verdere transitie. Nodig om vanuit de huidige praktijk dichter bij de bedoeling te komen.

Inventief in het creëren van maatwerk voor alle betrokkenen

Inmiddels doen ze dit in meerdere gemeenten. Hun inzicht vergroot zich verder. Weinig gedreven professionals overzien op hun wijze alle levensdomeinen en zijn zo inventief in het creëren van maatwerk in de ondersteuning, zijn zo strijdbaar om dat voor elkaar te krijgen, en vasthoudend om het gewonnen terrein ook met alle betrokken instanties te delen. Inmiddels hebben ze deze methodiek ook met GrowCare ondersteund, waarmee de effecten van de interventies voor de klant, maar ook instanties en de gemeente continu volgbaar zijn.

Verbinding met wetenschap

Nog steeds hebben zij verbinding met wetenschappers om de gedragsinterventies verder te ontwikkelen en te onderbouwen. Hun aanpak deugt, en nog belangrijker: deze professionals deugen. Ideaal om met hen van de eerste fase van de decentralisatie in het sociaal domein nu werkelijk naar de volgende fase te springen. Niet met een projecten carrousel, maar door nieuwsgierig met alle partijen de bedoelingen van dit werk in de leefwereld van de mensen te realiseren. Van Frontlijn naar het opereren tussen de linies, dat zie ik de Uitvoeringsbrigade doen.

Martien Kromwijk

Voorheen wethouder sociaal domein Bodegraven-Reeuwijk // 34.000 inwoners